Część 1. Chiny.

Pierwsze Petardy

Początki fajerwerków powszechnie datuje się w VII w Chinach wraz z pojawianiem się czarnego prochu. Choć nie sposób określić dokładnej daty, przyjmuje się ,że pierwsza pirotechniczna mieszanina powstała podczas panowania dynastii Tang między VI a IX w.

Prawdopodobnie została ona wynaleziona przypadkowo przez nadwornych alchemików w trakcie poszukiwań eliksiru nieśmiertelność. Nim jednak do tego doszło, jeszcze długo przed wynalezieniem czarnego prochu pojawiły się w Chinach „pierwsze petardy”. Uważa się, że były nimi kije bambusa wrzucone do ogniska. Kije tliły się, popielały, aby na końcu niespodziewanie eksplodować z głośnym hukiem.

Potężny huk bambusa potrafił wystraszyć ludzi i zwierzęta. Skoro budził on strach u żywych istot, kto wie, może potrafi też odstraszyć złe duchy, np. potwora Nian, który wedle chińskich legend pożerał ludzi? Tak też narodził się starożytny chiński zwyczaj wrzucania kijów bambusowych do ogniska, które dzięki hukowi mają spłoszyć demona Nian i inne złe duchy, a także przynieść szczęście i pomyślność. Z czasem zwyczaj ten rozszerzono także na inne ceremonie, i strzelające bambusy zwane pao chuk towarzyszyły od tej pory urodzinom, ślubom, koronacjom.

Odkrycie Czarnego Prochu

Podczas jednego z alchemicznych eksperymentów zmieszano siarkę, azotan potasu, miód i arszenik. Kompozycja ta doprowadziła do eksplozji, wyniku której alchemicy zostali poparzeni. Nie zniechęciło ich to jednak do dalszych prób; wręcz przeciwnie- efekty błysków i ognia zafascynowały niektórych śmiałków. Dążono do stworzenia coraz silniejszych mikstur. Nie miały ona jeszcze tak dużej mocy, bo zawierały za mało azotanu potasu ale dawały ciekawy błysk i odgłos. Nazwano je huo yao – ognisty lek.

Wkrótce zorientowano się, że „ognisty lek” włożony do kija bambusowego i rzucony w ogień powoduje o wiele głośniejszy wybuch niż sam bambus. Tak narodziła się petarda hukowa. Z czasem zaczęto dodawać do mieszaniny większą ilość azotanu potasu uzyskując potężniejsze eksplozje. W wyniku eksperymentów zauważono, że rodzaj wybuchu zmienia się w zależności do kształtu w jakim umieszczana jest masa pirotechniczna. Zdawano sobie jednocześnie sprawę z potencjału rażenia takiej mieszanki.

Pojawiły się pierwsze bomby, o zastosowaniu militarnym, których celem było odstraszenia wroga, bambusy z prochem przytwierdzano natomiast do strzał, siejąc panikę w szeregach nieprzyjaciela. Potencjał militarny pirotechniki zaczęto systematycznie udoskonalać. W wyniku tych działań powstawały różne urządzania miotające ładunkami pirotechnicznymi. Uwieńczeniem tych prac stało się pierwsze działo.

Od tej pory fajerwerki stały się nieodłącznym elementem życia kulturowego jak również nieodzownym składnikiem technologii woskowych.